25 Mayıs 2013 Cumartesi
Bulgaristan Türklerinin Kökeni
Tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı, Bloomberg HT'de yayınlanan "Zaman Kaybolmaz" programında, Bulgaristan Türklerinin kökeni hakkında önemli açıklamalarda bulundu.
Balkanlar'daki en fazla Türk nüfusun Bulgaristan'da bulunduğunu belirten Ortaylı, Bulgaristan'daki Türk nüfusun ilk kaynağının Karaman Vilayeti'nden yapılan sürgünler olduğunu açıkladı. Ortaylı, "Kimisi 'git bakalım hemşehrim' diyerek yollananlar, kimisi kavga çıkaran aşiretler, kimisi gönüllü olanlardır" diye konuştu.
Ortaylı, açıklamalarına şu sözlerle devam etti: "İkinci kaynak Mithat Paşa'ya borçludur. 1853'de Kırım Savaşı oldu ve Kırım Türkleri bu yeni gelişten çok ümitlendiler. Fakat ondan sonraki katliamdan buraya attılar kendilerini ve o zaman çok kalabalık bir kitle Dobruca ile güneye yerleştirildiler."
"Üçüncüsü de aynı şekilde Kafkasyalıları, Çerkes kabileleri, Abhazları vs. buralara yerleştirdiler. Bilhassa Mithat Paşa büyük bir idareci olduğu için ustalıkla bunları iskan etti Bulgaristan'a. Onun için Bulgaristan halkı Mithat Paşa'dan 'Büyük Vali' diye bahseder yüz sene sonra bile. Hakikaten o coğrafyaya mührünü basmıştır. İktisadi tedbirleri de fevkalade kuvvetli olduğu için Bulgaristan'ın mahiyeti değişmiştir. Orada büyük bir kalabalık meydana gelmiştir. Dolayısıyla büyük ölçüde Türktürler. Din değiştiren Pomaklar vardır. Yani Bulgar olup da Müslüman olan. Fakat bunlar o kadar Türkleşmiş ve o kadar ağır bedel ödemişlerdir ki, mesela Jiskov'un jandarmaları Türk köyüne ayda bir geliyorsa bunlara haftada bir gelirdi."
"Üçüncüsü de aynı şekilde Kafkasyalıları, Çerkes kabileleri, Abhazları vs. buralara yerleştirdiler. Bilhassa Mithat Paşa büyük bir idareci olduğu için ustalıkla bunları iskan etti Bulgaristan'a. Onun için Bulgaristan halkı Mithat Paşa'dan 'Büyük Vali' diye bahseder yüz sene sonra bile. Hakikaten o coğrafyaya mührünü basmıştır. İktisadi tedbirleri de fevkalade kuvvetli olduğu için Bulgaristan'ın mahiyeti değişmiştir. Orada büyük bir kalabalık meydana gelmiştir. Dolayısıyla büyük ölçüde Türktürler. Din değiştiren Pomaklar vardır. Yani Bulgar olup da Müslüman olan. Fakat bunlar o kadar Türkleşmiş ve o kadar ağır bedel ödemişlerdir ki, mesela Jiskov'un jandarmaları Türk köyüne ayda bir geliyorsa bunlara haftada bir gelirdi."
KAYNAKÇA
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Zaman Kaybolmaz 24.10.2011, Bloomberg HT