Prof. Dr. Hakkı Uyar:
''.... Köy Enstitüleri yakın dönem Türkiye tarihinin bence en önemli hatta dünya tarihi açısından da bakarsak en önemli eğitim kurumlarından bir tanesi. Birinci ayağı, üretim meselesi köylüyü üretime döndürebilmek. Üretim... modern çağdaş bir üretim yapabilmesini, modern tarım tekniklerini öğrenebilmesine imkan sağlamak için kurulan kurumlardan bir tanesi. Ama topyekün modernleşme hareketinin cumhuriyetinin ya da çağdaşlaşma hareketinin bir parçası...''
‘’Burada geçmişte kalan dev bir zihniyetin temsilcilerinin ebedileştirildiği Köy Enstitüleri Hasan Ali Yücel – İsmail Hakkı Tonguç Parkı’nı açıyoruz. 3 okul aynı kampüste olduğu için yüzlerce öğretmen ve 2 bine yakın öğrenci bu kampüste olduğu için bilerek getirdik, buraya koyduk. Ana fikir Gazi Mustafa Kemal Atatürk 18 Mart 1915’te başlatmış olduğu mücadeleyi 30 Ağustos 1922’de büyük mücadeleyle bitirdikten sonra ilk 29 Ekim 1923’te Cumhuriyeti ilan ediyor. Ettikten sonra diyor ki: ‘’Bu Cumhuriyet bir ışık ister. Işık öğretmendir. Öğretmen Anadolu’yu aydınlatacak ve cehaletten çıkartıp Batıya doğru bu toplumun yönlendirilmesi, ülkenin geleceğinin hazırlanması, bu milletin geleceğe taşınması bakımından fenerlere ihtiyaç vardı. Lambalara ihtiyaç vardı. Mumlara ihtiyaç vardı. Bunların yetiştirilmesi için de okula ihtiyaç vardı.’’ Köy Enstitülerinin ana fikri budur. Cumhuriyetin aydınlatılması gerekiyordu. Cumhuriyet kurulduğunda bu ülkede okur- yazar oranı yüzde 3. Kadınlarda yüzde1 bile yoktu. Verilen rakamların hiçbiri doğru değildir. Cehalet diz boyu. Öyle bir dönemde Cumhuriyeti kurduktan sonra hatta İstiklal Savaşı devam ederken hem ticaret hem de eğitime büyük değer verdiğini toplanan şûralarda ortaya koyan Gazi Mustafa Kemal Atatürk, müthiş bir dehayla, müthiş bir atılımla Köy Enstitülerini kuruyor. Anadolu’dan başlayarak Trakya’ya kadar o öğretmenler birer ışık oluyor ve Anadolu’yu baştan aşağı aydınlatmaya başlıyorlar. Köy Enstitülerinden çıkan bir öğretmen, her şeyi onlardan öğrendik. Köy Enstitüleri bu ülkeyi bugün Almanya yapacaktı. Köy Enstitüleri bu ülkeyi en azından bugün Fransa, İtalya seviyesine getirecekti ama emperyalizm devreye girerek ‘’Bu okulların kapatılması gerekiyor’’ dediler ve bu okulları bu ülkeyi yönetenlere kapattırdılar. Bunu hiç kimse unutmasın. Köy Enstitülerinin kurucuları, fikir babası Gazi Mustafa Kemal Atatürk ....''
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ileri görüşlülüğü.
— Tarihte O An (@TarihteOan) October 17, 2025
pic.twitter.com/GDOpR7EzMl
Atatürk, bir grup hayranı ve gazeteciyle sohbet ederken kendisine şu soru sorulur:
"Tarih hakkınızda ne diyecek?"
Gazi gülerek cevap verir:
"Tarih diyecek ki; bir sürü alçağın kendisine karşı gelmesine rağmen, Kemal, elinden geleni yaptı."
Köy Enstitüleri,
Prof. Dr. Hakkı Uyar: ''.... Köy Enstitüleri yakın dönem Türkiye tarihi nin bence en önemli hatta dünya tarihi açısından da bakars...
