20171221

Dünyanın İlk Halısı , Türklerin Pazırık Halısı


Dünyanın bilinen ilk halısı 
Türklerin Pazırık Halısıdır. Bu halı Altay dağları Pazırık Kurganlarında Rus arkeolog Sergei Rudenko tarafından 1948 yılında bulunmuştur. Pazırık Halısı çıkarıldıktan sonra özel yöntemlerle koruma altına alınmıştır. 1950 yılından beri St. Petersburg Ermitaj müzesinde sergilenmektedir.

 MÖ 5 yy’a tarihlendirilen bu halı yaklaşık 4 metrekare olup çok ince yünden dokunmuştur ve toplamda1.250.000 düğümü vardır. Bu düğüm sıklığı halının büyük bir ustalıkla ve tecrübeyle yapıldığını göstermektedir.Rudenko araştırmalarıyla bu halının en az 18 aylık çalışma sonucunda yapıldığını söylemektedir. Türk düğümü olarak da bilinen ‘’gördes’’ düğümü adı verilen çift düğüm tekniğiyle dokunan pazırık halısı dönemine göre oldukça ileri bir tekniğe sahiptir. Bu durum bize halıcılığın Türklerde çok daha eski dönemlere dayandığını kanıtlamaktadır.

 Eserin orta kısmında 24 kare alan içerisinde bazı araştırmacılara göre dört yapraklı bir çiçek motifi vardır. Geçerliliği kanıtlanmamakla birlikte bu 24 kareyi , 24 oğuz boyu ile ilişkirendiren görüşler vardır. Sanat tarihi araştırmacısı Jettmar bu karelerin bir oyun halısı olduğunu iddaa etmiştir.Halının bazı noktalarındaki rozet ve üçgen motiflerin oyunun başlangıç ve bitiş noktaları olduğunu ve zarla oynanan ilkel bir satranç oyunu olduğunu ileri sürmüştür.

 24 karenin olduğu bölüm 5 bant ile kuşatılmıştır. Bunlardan 1.si ve 5.si kartal başlı arslan vücutlu bir motifi simgeler. Bu motifin başı yukarıya kalkık ve arkaya doğru çevrilmiş olup gagasından dili gözükmektedir.

 İkinci bantta ise sağdan sola doğru yürüyen bir grup geyik vardır. Bu geyik iç Asyada yaşayan bir türdür. Geyik üzerindeki şekillerde Türk Hayvan Üslubuna ait tasvirler yer almaktadır.

📖 Hakas tarihi, gelenekleri ve Türk runik alfabesi

Hakas Devlet Üniversitesi Tarih 1. sınıf öğrencileri için Sibirya Türklerinden Hakasların atalarının MÖ 7.yy'da inşa ettiği kurganların ...