Oha!
Oha; kağnıya, arabaya veya çifte koşulmuş manda, öküz gibi hayvanları durdurmak için söylenen bir seslenme sözü olarak tanımlanan bir ünlem. Ama günümüzde bu söz insanlara da söyleniyor.
İşyerinde çalışan genç arkadaşların kibar ağızlarından bu kaba sözün bir şaşırma ünlemi olarak çıktığını farketmiştim. Yani "vay canına", yani "waaav" (İngilizce), yani "vay anasını" (futbol yorumcusuca), yani "abooo" (Kıpçak Türkçesi), yani "bıyyy" ve "vışşş" (Doğu'lu yerel ağızlar) gibi...
Bu arada "vay", Farsça üzüntü bildiren ünlemmiş aslında. Vah ve eyvah ile ilişkiliymiş.
Üzüntü, esef ünlemi zamanla nasıl şaşma ünlemine dönüşmüşse, hayvanları durdurma seslenmesi de öyle olmuş. Günümüzün insanı da artık şaşırma becerisini kaybetmiş, her durumu kanıksamış bir vasatlığı yaşıyor. Ama diğer ünlemleri de ısrarla şaşkınlık ünlemine dönüştürüyor. Demek ki bir şeylere şaşırıyor görünmek, birileri veya birşeyler için üzülüyor görünmekten daha kolay oluyor günümüzde.