20190102

İzmir Konak'taki Roma dönemine ait kalıntılar sular altında

“Suyun giderilmesine ilişkin çalışmayı kim, neden yapmıyor?”

Merve Damcı 26/12/2018

İzmir’in Konak ilçesinde iş hanı yapmak için yıkılan binanın temelinden Roma dönemine ait imparatorluk salonu ve liman hamam kalıntıları çıkmış, İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından inşaat çalışmaları durdurulmuştu. Ancak tarihi Roma kalıntıları yağışlar nedeniyle alanda biriken su nedeniyle çürüme ve alg tehdidiyle karşı karşıya.

Her gün bu manzarayla karşı karşıya kaldığını söyleyen Avukat Arif Ali Cangı Yeşil Gazete’ye yaptığı açıklamada Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) bir süre önce başvuru yaptığını ancak su altında kalan tarihi kalıntılarla ilgili hâlâ bir çalışma başlatılmadığını söyledi. 
“Bir ön karar verildi ama ön kararın gereği yerine getirilmedi. Korunması gereken bir tarihi varlık olduğu değerlendirildi. Ancak suyun çekildiği yok, hatta yağışlar nedeniyle de daha arttı. Kaderine terk edilmiş bir hali var. Bu haliyle meteorolojik koşullara daha açık bir durumda yıpranıyor. Toprak altında yine bir şekilde korunuyor, ortaya çıktığında ise korunması gerekiyor. O nedenle Koruma Kurulu’nun aldığı kararın gereğini yerine getirmesi gerek. Koruma Kurulu’nu göreve çağırmak lazım. Kararı aldı ama kararı takip etmiyor. Kararda ‘kararla ilgili kurum’ denmiş, muğlak bir ifade var. Bu işlemi ya mülk sahibi olan vakıflar ya da belediye yapar. Tuhaf bir dönem yaşıyoruz. Kendilerine doğrudan soru soruyorum. Yazı yazıyorum. ‘Kim sorumlu’ diyorlar. Dolaylı bilgi alma halindeyiz. CİMER’in denetiminden geçiyor, ondan sonra bilgi alabiliyoruz. Tabi bu da süreci uzatıyor.”
Kaplan Mustafa Paşa Vakıf Çarşısı temelinden çıkan tarihi kalıntılar kurtarılmayı bekliyor
Cangı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda konuyu şu sözlerle kamuoyuyla paylaşmıştı: 
“İzmir Konak’ta Kaptan Mustafa Paşa Vakıf işhanı temelinden çıkan kalıntıların görüntüsünü paylaşıyorum. Yeşil renk almış suyla kaplı. En son, Cumhurbaşkanlığı İletişim Merkezi’ne (CİMER) 19.09.2018 tarihinde yapmış olduğum başvuru üzerine İzmir 1 Numaralı Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün vermiş olduğu 16.10.2018 tarihli yanıta göre; ‘İzmir İli, Konak İlçesi, 214 Ada 1 parselde yer alan Kaplan Mustafa Paşa Vakıf Çarşısı temelinden çıkan kalıntılara ilişkin Kurulca sondaj yapılmasına dair alınan kararlar sonrasında ilgili Müze Müdürlüğü denetiminde başlatılan sondaj ve kurtarma kazıları 10.07.2018 tarihinde tamamlanmış, kalıntıların rölövesi alınmıştır. Bunun üzerine iletilen kazı sonucu ve rölöve; İzmir 1 Numaralı kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından değerlendirilmiş ve 03.10.2018 tarih ve 8013 sayılı karar alınmıştır’.
 
Antik Roma Dönemi’ne ait imparatorluk salonu ve liman hamam kalıntısı çıktı
Buna göre; ‘… yapılan sondaj ve kurtarma kazısı sonucu ortaya çıkan Antik Roma Dönemine ait liman hamam kalıntısı, imparatorluk salonu, bir dönemin sosyo-kültürel yaşamını göstermesi ve mevcut alanda kompleks yapı olgusu olduğu anlaşıldığından, mutlak korunması gerekli alan olduğuna, ancak alanda mevcut zemin suyunun giderilmesine ve önlenmesine ilişkin ilgili uzmanlarca hazırlanacak raporun kurula iletilmesinden sonra alanın sit statüsünün ve/veya tesciline ilişkin konunundeğerlendirileceğine, iletilen rölöve projesinin uygun olduğuna, sit alanın açık olmasından dolayı gerekli güvenlik önlemlerin ilgili kurumca sağlanmasına…’ karar verilmiştir.
“İzmir’in göbeğinde, önemli bir tarihi varlık, göz göre göre tahrip oluyor”
Koruma Bölge Kurulu böyle karar almış ancak, şu anda kararda belirtildiği gibi bir çalışma yok, yağmur suları yüzünden kalıntılar suya gömülmüş durumda. ‘Antik Roma Dönemine ait liman hamam kalıntısı, imparatorluk salonu, bir dönemin sosyo-kültürel yaşamını göstermesi ve mevcut alanda kompleks yapı olgusu olduğu anlaşılan’ ve ‘mutlak korunması gerekli alan’ olarak değerlendirilen tarihi varlık, suda çürümeye mi terk edildi? ‘Alanda mevcut zemin suyunun giderilmesine ve önlenmesine’ ilişkin çalışmayı kim yapacak, neden yapmıyor? İzmir’in göbeğinde, önemli bir tarihi varlık, göz göre göre tahrip oluyor.”
Yeşil rengin nedeni alg patlaması
Alanda biriken suda yüksek oranda alg çoğalmasının söz konusu olduğu belirtildi. Uzmanlar aşırı alg (sulu ortamda yaşayan tek hücreli organizmalar) üremesinin tarihi yapıların rengini değiştirerek, yerleştiği yerlerden temizlenmesini olanaksız kılacağı uyarısında bulunuyor.   
Haber: Merve Damcı
(Yeşil Gazete)

Alıntı / Kaynak: https://yesilgazete.org/blog/2018/12/26/antik-roma-donemi-kalintilari-curuyor-suyun-giderilmesine-iliskin-calismayi-kim-neden-yapmiyor/