🎞 Kayıp Türkler: Kürtleşen Türkmen Aşiretleri - Ali Rıza Özdemir - PANKUŞ-17

Kayıp Türkler: Kürtleşen Türkmen Aşiretleri - 
Araştırmacı Yazar Ali Rıza Özdemir - Erdem Atay
PANKUŞ-17  - Veryansın TV

Araştırmacı Yazar Ali Rıza Özdemir'in anlattıklarından kısa notlar...
-Doğu ve Güneydoğu Anadolu'daki 1500 aşiretten 200 tanesi Osmanlı arşivlerine Türkmen olarak kaydedilmiş. Bu aşiretler de dededen, babadan kalan bilgilerle Türkmen olduklarını ifade etmişler.
-Kürtçe konuşan ailelerin kurdukları Türkmen dernekleri var.
-Kayıp Türkler dediğimiz, Çaldıran Savaşı'ndan önce, Zazaca ve Kürtçe öğrenen Türkmen aşiretleri
-Çaldıran Savaşın'dan önceki kayıtlarda bile var; aslında bunların Türkmen oldu ama Türk diye kaydedildiği ve dil değiştirdiği biliniyor.
-Bu konuda, Yavuz Sultan Selim ve Şah İsmail arasındaki Çaldıran Savaşı bir milat oldu. Bu büyük savaştan sonra Doğu ve Güneydoğu Anadolu tamamen Osmanlıların eline geçmiş.
-O zamana kadar, Diyarbakır Akkoyunların başkentiydi ve orada çok geniş bir Türkmen nüfusu vardı. Kayıtlardan ve tahlillerden bu anlaşılıyor.
-Çaldıran'dan önce orada bir çok Türkmen kuruluşları, teşekkülleri vardı. Bunlara ne oldu? 
-Bu Türkmenlerin bir kısmı  Çaldıran Savaşı'nda katledildi. Bir kısmı da İran'a göçtü. Bu göçler engellenmeye çalışıldı. Çünkü boşalan köylerden devlet vergi ve asker alamıyordu. Bölge kurak ve çorak bir yer haline geliyor. Ama devlet bu göçü önleyemiyor. 
-Önüne geçmek için, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman,  Safevi (Şah İsmail'in ülkesi) sınırı ile Osmanlı sınırı arasında bir tampon bölge oluşturuluyor. Güney kesimlerden Zagros bölgesinden, Irak'ın kuzeyinden getirilen pek çok Kürt aşiretini, Batum'dan Basra Körfezi'ne uzanan bir hat şeklinde Anadolu'ya yerleştiriyorlar. 
-M.S. 1,500'lü yıllara kadar Van'da, Diyarbakır'da, Muş'ta, Şanlıurfa'da, bu bölgelerde fazla bir Kürt nüfusu yok. Varsa bile hep küçük aşiretler var. Cizre, Hakkari, El Cezire denen bölgede Kürt aşiretleri yoğunlukla var. Ama yukarı kuzeye doğru çıktıkça bunlar azalıyordu.
-Yavuz Sultan Selim ve Kanuni Sultan Süleyman zamanında kurulan tampon bölgede Kürt aşiretleri bir duvar gibi, bir sur gibi yerleştirilerek, Türkmen nüfusun İran'a göçüne engel olunmak amaçlanıyordu. Daha sonra Osmanlı Devleti eskiden Türkmen beylerinin elinde olan bölgelerde Kürt Sancakları kuruyor ve siyasi gücü Kürt beylerine verdi. Çünkü Kürtler Çaldıran Savaşı'nda Yavuz Sultan Selim'İn yanında Şah İsmail'e karşı savaştılar. Yavuz İdris Bitlisi kanalıyla Kürtlere çok büyük imtiyazlar verdi. O bölgede 20-25 civarı ekrat sancağı oluturuldu. Ve bunların hepsi tamamen Kürt beylerinden oluşuyor. Ve Osmanlı Devleti Türkmen aşiretlerini parakente haline getiriyor, yani, parçalıyor. Örneğin; 10 bin kişilik bir Türkme aşiretini 500'er kişilik 10 parçaya ayırıyordu. Farklı farklı bölgelere ve ilçelere onları iskan ediyor ve onları iskan ettikleri bölgedeki Kürt beyinin emrine veriyordu. Ve onlardan bütün askerlik ve vergi işlemlerini Kürt beyi üzerinden yapmasını istiyor.
(video-dak 8:19 / 24.07)