20190707

🗺 Nemrut Dağı Efsanesi, Heykelleri ve Tarihi


NEMRUT DAĞI EFSANESİ, HEYKELLERİ VE TARİHİ

Nemrut Dağı, Adıyaman’ın Kahta ilçesindedir. Doğu Anadolu Bölgesi’nin sönmüş bir volkanıdır. Yüksekliği 2.150 metre ve yüzölçümü 13.827 hektardır. Toros Dağları silsilesinde bulunan ve Dünyanın Sekizinci Harikası olarak nitelendirilen Nemrut Dağı, heykelleri ve kitabeleri ile UNESCO Dünya Kültür Mirasında yer almaktadır.

Nemrut Dağı Millî Parkı, Kahta ilçesinde Adıyaman il sınırı içerisinde kalmaktadır. İl merkezinden Kahta’ya karayolu ile ulaşım sağlanır. Nemrut Dağı’nda Kommagene Kralı’na ait Tümülüs ve kutsal alanlar, Millî Park’ın ana özelliğini teşkil etmektedir. Tümülüs 2.150 metre yüksekliğinde olup, Fırat Nehri geçitlerine hakim tepe üzerinde bulunmaktadır.


NEMRUT DAĞI TARİHİ

Nemrut’un hikâyesi oldukça eski zamanlara dayanmaktadır. Nemrut Dağı’nda bulunan millî parkın kaynak değeri, eski çağda kurulan Kommagene Krallığı’na ait arkeolojik kalıntılardır. Kommagene Krallığı, Mithridathes Kalinikos tarafından M.Ö. 162 yılında bağımsız bir devlet olarak kurulmuştur. Mithridathes; Persler , Makedonlar ve çevredeki diğer toplulukları bir araya getirerek kurduğu bu devletin adını Grekçe “Genler Topluluğu” anlamına gelen “Kommagene” olarak koymuştur. Mithridathes’ten sonra başa gelen Kral I. Antiochos Theos, dağın tepesine kendi mezar-tapınağının yanı sıra, M.Ö. 62 yılında pek çok Yunan ve Pers tanrısının heykellerini de yaptırmıştır. Kommagene Krallığı, I. Antiochos ile en görkemli devrini yaşamıştır. M.Ö. 17 yılında bölge Romalıların eline geçerek, Roma eyaleti hline gelmiştir.

NEMRUT DAĞI EFSANESİ

Nemrut Dağı, geçmişten günümüze gizemini korumayı başarmıştır. Uzaylıların gizli üssü olduğu iddiası bile yapılmıştır. Bilinen tek şey ise, dağda henüz keşfedilmemiş tünellerin ve Kral I. Antiochos’un kayıp mezarının olmasıdır.

Dünyanın her yerinde mutlaka özgün bir yaşam veya mistik bir yaşam biçimi karşımıza çıkar. Kardeşlik bu tür grupların ana ilkesidir. 1920’de gizemci G.I.Gurdjieff, geçmişten gelen kayıp “Sarmoung Kardeşliği” okulunun izinde batıda kendi adına egzoterizm okulu açtı. Peki bu kayıp gizem okulu neredeydi? Tek bilinen, okulun Anadolu’da bir yerde olduğuydu. Adrian Gilbert bu yeri bildiğini iddia ediyordu. Gilbert’e göre okulun kurucusu Kral I. Antiochos, yeri ise Nemrut Dağı’ydı.

NEMRUT DAĞI HEYKELLERİ

I. Antiochos’un kendisi için yaptırdığı mezarın üzerini örtmek için 30 bin metreküp hacminde taş parçaları kullanılmış. Bu mezar doğudan, batıdan ve kuzeyden üç terasla çevrilmiş. Doğu terasta bulunan heykeller 10 metre yükseklikte. Tanrıların sırasında bir sunak bulunmakta. Heykeller ve taş üzerindeki kabartmalar günümüze oldukça tahrip olarak gelmiştir. Doğu terasında bulunan yazıtlarda, tahtta oturan büyük heykellerin sıralanış şekli şöyledir:

Antiochos, Bereket ilahesi Fortuna Thyce, Tanrılar katının yöneticisi ve hükümdarı Zeus-Oromasdes, Apollon-Mitras, Herakles-Artagnes tanrılar tahtında yer almaktadır. Tanrıların iki yanında aslan ve kartal heykelleri koruyucu olarak bulunmaktadır.

Batı terastaki heykeller, doğu terasının simetriği olarak yapılmıştır. Ancak doğudaki sunak yerine ataların yazıtları ve kabartmalarını taşıyan dikili taşlar inşa edilmiştir. Batı terasın güney sırasında Persli ataların kabartmalarını taşıyan taş levhalar, Tanrılar tahtının karşısında ise Makedonyalı atalarına ait taş levhalar yer almaktadır. Tanrılar tahtının yanında Kommagene krallarının değişik ilahlarla tokalaşan kabartmaları bulunmaktadır. Bu kabartmalar; Antiochos ve Fortuna, Antiochos ve Zeus-Oromasdes, Antiochos ve Apollon-Mitras, Antiochos ve Herakles-Artagnes olarak yer almaktadır. Batı terasında bulunan bir diğer farklılık, aslan kabartmalı taş levhadır. Dünyanın en eski horoskopu olarak bilinir ve üstünde sağa doğru dönerek yürüyen aslan figürü vardır. Aslanın boynunda bir hilal bulunur ve gövdesi 19 yıldızla bezenmiştir. Aslanın sırtında ise üç büyük yıldız bulunmaktadır. Aslan Horoskopu’nun Kommageneliler için kutsal sayılıp, dinî bir kitabe olarak korunduğu bilinmektedir.

Kuzey terası, doğu ve batı terasını birbirine bağlayan tören yolu şeklinde düzenlenmiştir. Bu terasta Kommagene Ailesi’ne ve tanrılara ait kaideler yer almaktadır.