1964 yılında vizyona giren TOPKAPI isimli Amerikan filminin, 1963 yazı İstanbul'da ve Edirne'de 35mm formatta çekilen görüntülerinden seçilerek hazırlanmış kısa bir kurgu. Filmde Komiser rolünde merhum Danyal Topatan (1916-1975), Senih Orkan'ı (1932-2008) ve polis rolünde Bedri Çavuşoğlu'nu da görmek mümkün. Filmin Elizabeth Lipp rolündeki bayan aktristinin ismi Melina Mercouri'dir (1920-1994). Filmdeki bir diğer sürpriz ise, meşhur şarkıcı Joe Dassin'dir (1938-1980) ve küçük bir rol almıştır. Çünkü, bu filmin yönetmeni Jules Dassin'dir (1911-2008) ve Joe Dassin, yönetmenin gerçek hayattaki oğludur. Yönetmen Jules Dassin, 1950'de "Night and the City" filmini çekiminin ortasında stüdyo tarafından kovulmuştur. Olaydan sonra kara listeye alınmış, Hollywood'ta işsiz kalmış, sonra Fransa'ya giderek, düşük bütçeli filmi meşhur "Rififi"yi çekerek yükselişe geçmiştir.
1920x1080p çözünürlükte olan blueray diskteki Technicolor renklerdeki "restorasyonsuz" filmin, İstanbul ve Edirne ile ilgili görüntülerini bir araya getirdim, yerlerini değiştirip, montajladım ve bu HD videoyu oluşturdum. 35mm el kamerası ile (1963 yaz aylarında) sallantılı çekilen İstanbul görüntülerinin, sallantısız hale getirildiğinde netliğinin bozulduğunu gördüm ve orijinal çekimdeki sallantıları düzeltmedim.
Arkada çalan 2 adet müzik ise, Manos Hacidakis'e ait olup, filmin orijinal başlangıç ve bitiş müziğidir. Film tabii ki sesli bir filmdir. Montajı yaparken, konuşma olmayan kısımları seçtim. İzlerken, filmde gördüğünüz hemen herkesin bugün artık hayatta olmadığını akıldan çıkarmayınız. 2'11'den sonraki görüntülerin Edirne'ye ait olduğunu izleyicilere belirtmekte yarar var. Caminin adını ise ancak Edirne'yi iyi bilen bir izleyici bize söyleyebilir. Filmle ilgili diğer bir bilgi de, Topkapı filminin 2.'cisinin "Thomas Crown Affair 2" ismiyle yakında çekileceğini İnternet'te okumuş olmamdır..
Blueray diskteki çözünürlük 1920x1080p, 25fps olduğundan, ben de 1920x1080p, 25fps olarak hazırladığımdan, siz de HD olarak izleyiniz :)
Eski 35mm'lik filmlerin çözünürlüğü, bugünkü dijital kameralarla kıyaslandıklarında, daha yüksektir. 35mm bir film, bugün 4-5K, 70mm bir film ise yaklaşık 9.3K-12K arası bir çözünürlüktedir. Eski analog filmlerin çözünürlükleri daha yüksek olduğundan, bugün bu filmleri 1920x1080p HD olarak, ya da 4096x3072p UHD (4K) olarak seyrettiğimizde dahi, orijinal çözünürlüklerinde seyredemiyoruz, kayıplı olarak seyrediyoruz. İleride 16K çözünürlüğe geçildiğinde, eski analog filmleri dijital olarak gerçek çözünürlüklerinde ancak seyredebileceğiz. Bu yüzden, 1963 yılında 35mm kamerayla çekilip, 1964 yılında vizyona giren TOPKAPI filmini biz bugün 1920x1080p çözünürlükte aslında kayıplı olarak seyrediyoruz. Bu filmin yakında 4K Blueray versiyonu çıkarsa, oradaki görüntü kalitesi bile, filmin 1964 yılına ait gerçek çözünürlüğünü ve görüntü kalitesini veremeyecektir. Dolayısı ile aşağıda listelediğim filmleri, kendi gerçek netliklerinde seyredebilmek için, 16K çözünürlüğü beklemeliyiz.
70mm olarak: Big Trail (1939), Ben Hur (1959), Lawrence of Arabia (1960), Cleopatra (1963), Cheyenne Autumn (1964), Play Time (1967), Tron (1982), Baraka (1992), Hamlet (1996).
Topkapı filmi gibi filmlerin çekildiği zamanlarda film, çekildikten 1-2 sene sonra vizyona ancak girerdi. Filmin çekildikten sonra banyosu, negatif kesimi, pozitif montajı, ses miks işleri ve müzik eklenmesi işleri o yıllar, analog devirlerde 1 seneyi bulabiliyordu. 1964'te vizyona giren filmin, 35mm kamera ile çekildiği sene en yakın 1 sene öncesi olmalıdır.
Levent Yurga
