Arkeofili
Erzurum’da üzerinde çeşitli tasvirler olan ve Kıpçaklara ait olduğu düşünülen 2.500 yıllık ‘taş baba’ heykeli bulundu.
Erzurum’un Şenkaya ilçesine bağlı Ormanlı Mahallesi’nde üzerinde şekiller bulunan Kıpçak Türkleri’ne ait olduğu belirlenen ve mezar başına dikilen 2.500 yıllık ‘taşbaba’ heykeli bulundu.
Şu ana kadar 🇲🇳Moğolistan, 🇷🇺Sibirya, 🇰🇿Kazakistan, 🇰🇬Kırgızistan ve
🇺🇦Ukrayna bölgesinde 2.145 taşbaba heykeli bulunduğunu bildiren Prof. Dr. Osman Mert, 🇹🇷Türkiye’de ise bulunan 4. heykel olduğunu açıkladı. Müze Müdürü Hüsnü Genç ise “Bizi çok şaşırtan çok nadir bulunan taşbaba heykelini bulduk.” dedi.
Aytaç Alver ile kuzeni Erdal Alver, arazide dolaşırken taş heykel buldu. Traktöre yükledikleri heykeli evine götüren Aytaç Alver, öğretmen olan oğlu Sinan’a fotoğraflarını gönderdi.
Sinan Alver’in fotoğrafları araştırmacı Ömer Faruk Kızılkaya’ya göstermesi üzerine taşın ‘taşbaba’ heykeli olduğu belirlendi. Erzurum Müze Müdürü Hüsnü Genç, inceleme yapmak üzere beraberinde Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi öğretim üyesi Türkolog Prof. Dr. Osman Mert ile Ormanlı Mahallesi’ne geldi.
Asya’da bulunanlara benzer
Aytaç Alver’e ait evin önünde bulunan heykeli inceleyen Prof. Dr. Osman Mert, taşbaba heykelinin Asya’da bulunanlar ile aynı olduğunu söyledi. Şu ana kadar Moğolistan, Sibirya, Kazakistan, Kırgızistan ve Ukrayna bölgesinde 2.145 taşbaba heykeli bulunduğunu bildiren Prof. Dr. Osman Mert, Türkiye’de ise bulunan 4. heykel olduğunu açıkladı.
Taşbaba heykellerinin Kıpçak Türkleri’ne ait mezar başlarına dikilen heykeller olduğunu açıklayan Mert,
“Bu heykeller bizim için çok önemli. Taşbaba heykeli bizi yaklaşık 1500, 2000 yıl geriye götürüp atalarımıza bağlıyor. Hem coğrafik olarak, hem de kültürel açıdan bizi Asya’ya ve oranın kültürüne bağlıyor. Bu taş bizim kültürümüz ve bu bölgenin tapusu olduğu için çok önemli.”dedi.
Anadolu’daki ilk örneklerden
Müze Müdürü Hüsnü Genç ise Ormanlı Mahallesi’nde taş heykel bulunduğu ihbarı üzerine Atatürk Üniversitesi’nden akademisyenlerle incelemeye geldiklerini belirterek, şunları söyledi:
“Bizi çok şaşırtan çok nadir bulunan taşbaba heykelini bulduk. Milattan önce 1000’lerden gelen Anadolu’daki Türklerin geleneklerini taşıyan mezar taşı hükmündedir gördüğümüz taşbaba. Bu taş heykel Anadolu’daki ilk örneklerden biri.”
Taşbaba heykelinin etrafına toplanan vatandaşlara da bilgi veren Hüsnü Genç,
“Bunların içinde altın falan yok. Bu tür tarihi heykelleri bulduğunuz zaman Müze Müdürlüğü’ne haber verin. Bunun içinde altın ya da gümüş yok. Bunun maddi olarak bir değeri yok ama tarihi değeri çok büyük.”dedi.
Korumaya alınacak
Müze Müdürü Hüsnü Genç ve Prof. Dr. Osman Mert, incelemelerin ardından yaklaşık 120 santimetre uzunluğundaki taşbaba heykelini sünger döşeğe sardı.
Vatandaşlar ve görevlilerin yardımıyla taşbaba heykeli müzeye ait araca yüklendi. Heykel, Erzurum Müze Müdürlüğü’nde koruma altına alınacak.
DHA
