Herakles Lahdi’nden Sonra İskoçya’ya Kaçırılan Altın Taç da Türkiye’ye Dönüyor
Türkiye topraklarından yasa dışı olarak çıkarılan ve İskoçya’da bulunan M.Ö. 4. yüzyıla ait altın taç yakın bir zamanda Türkiye’ye iade edilecek.
Kültür ve Turizm Bakanı Numan Kurtulmuş, Türkiye’den çeşitli yollarla yurt dışına kaçırılan eserlerin ait oldukları topraklara döndürülmesine yönelik çalışmalar hakkında açıklama yaptı. Bu yıl 44 eserin Türkiye’ye kazandırıldığına dikkati çeken Kurtulmuş, “Şu anda sırada İskoçya’nın Edinburgh kentinde bulunan altın taç eseri var. Bu eserin Karyalılar dönemine ait olduğu biliniyor, ispat edilmiş durumda. Şu anda yedieminde bekletiliyor” dedi.
10 yıldan uzun sürebiliyor
Bir eserin Türkiye topraklarına geri döndürülmesine yönelik çalışmaların ciddi bir emek ve takip işi olduğunu anlatan Kurtulmuş, “Bir eserin gelmesi yıllar alıyor. 5, 7, 10 yıl hatta daha uzun süre alan eserler var. Önce o eserin ait olduğu alanın Türkiye olduğunun ispat edilmesi, bununla ilgili bilirkişilerin oluşturulması, mahkeme süreçleri ve en nihayetinde muhatap ülkenin de bu süreçlerde iş birliğine hazır olması lazım” değerlendirmesini yaptı.
56 eser daha sırada
Bakan Kurtulmuş, bu yıl Türkiye’ye iadesi sağlanan en önemli eserlerin başında Herakles Lahdi’nin geldiğini anımsattı. Eserin Antalya Müzesi’nde çok sayıda kişi tarafından ziyaret edildiğini belirten Kurtulmuş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Altın taç da geldiği zaman, onun da Türkiye’ye çok büyük bir kazanım sağlayacağını düşünüyoruz. 56 eser daha sırada bekliyor, her birini hafiye gibi takip ediyoruz. Hatta öyle ki takip ederek durduğumuz bazı müzayedeler oldu. Bu sene içerisinde bunlardan en önemlisi Londra’da çok önemli bir müzayede salonunda 16. yüzyıla ait olan, Karahisari’nin oğlunun el yazması Kur’an-ı Kerim eserinin müzayedeye çıkarılacağını öğrendik, takip ettik. Eserin Türkiye’ye ait olduğunu ortaya koyarak müzayedeyi durdurduk. Şimdi Türkiye’ye getirilmesi için de teşebbüslerimizi sürdürüyoruz. İnşallah onu da getireceğiz.” Numan Kurtulmuş, altın tacın iadesiyle ilgili sürecin de son aşamaya geldiğini vurguladı.
8 yıldır takipteydi
Edinilen bilgiye göre, İskoçya’nın Edinburgh şehrinde ele geçirilen, Türkiye topraklarına ait altın tacın iadesi için ilk çalışmalar Bakanlık Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünce 2010’da başlatıldı. Binlerce yıllık altın tacı elinde bulunduran Türk şahsın İskoçya’da 2013’te Bakanlığa karşı “multiplepoinding” denilen mülkiyetin tespiti davası açması üzerine Bakanlık, eserin Türkiye’ye ait olduğuna yönelik argümanları mahkemeye sundu. Söz konusu kişi, taç üzerinde hakkı olduğuna yönelik talebini 5 Aralık 2017’te geri çekti ve mahkeme tacın Türkiye’ye iade edilmesine karar verdi. Böylelikle yıllar süren takip sonucunda yasa dışı olarak çıkarılan bir eserin daha Türkiye’ye kazandırılmasında önemli bir başarı elde edilmiş oldu.
İşlemlerin tamamlanması bekleniyor
Bakanlık uzmanlarınca yapılan değerlendirmelerde, altın tacın M.Ö. 4. yüzyılda, Anadolu’nun eski Karya bölgesine (Güneybatı Anadolu Bölgesi) ait bir eser olduğu belirlendi. Varlıklı bir kişiye ait mezara ölü hediyesi olarak bırakıldığı düşünülen tacın, en yakın örneğinin Bodrum Sualtı Arkeoloji Müzesinde sergilenen Prenses Ada’ya ait altın taç olduğu öğrenildi. Halen adli emanette tutulan tarihi taç, işlemlerin tamamlanmasının ardından çok yakın bir zamanda Türkiye’ye getirilecek.
